اثر برخی عوامل محیطی بر ترکیبات اسانس مریم نخودی طناز (teucrium chamaedrys در مراتع نمارستاق آمل

در این تحقیق اثر عوامل محیطی برکمیت وکیفیت اسانس گونه teucrium chamaedrys مورد مطالعه قرار گرفت. نمونه برداری در اواسط خرداد ماه از سر شاخه های گلدار گونه مریم نخودی طناز انجام شد. بعد از خشک شدن نمونه ها در سایه، با روش تقطیر با آب طرح کلونجر اسانس گیری هنجام شد. و اجزای اسانس با روش کروماتوگرافی گازی متصل به طیف سنجی جرمی (gc/ms) شناسایی شد. همچنین نیتروژن، پتاسیم، فسفر، ماده آلی، اسیدیته، هدایت الکتریکی و بافت خاک اندازه گیری شد. در مجموع 40 ترکیب در جهت شرقی، 34 ترکیب در جهت شمالی و 33 ترکیب در جهت غربی استخراج شد. ترکیب های شاخص شامل: (% 7/3 ) ? – pinene، ? – pinene () ، (% 14 ) ? – bisabolene ، (%5/10) hexadecanol، (% 5 ) germacrene d، (% 6 ) ? –cadinene، (%5/4 ) limonene و (% 5/4) e-caryophyllene بودند. تعداد ترکیبات اسانس در جهت شرقی بیشتر از تعداد ترکیبات اسانس در جهت های غربی و شمالی است. احتمالا دلیل عمده افزایش ترکیبات در جهت شرقی به فاکتورهای نوری ارتباط داشت به طوری که افزایش زمان تابش نور این جهت تاثیر گذارترین عامل در ترکیبات اسانس است. بالا بودن درصد اسانس در جهت شمالی به احتمال زیاد به دلیل بالا بودن میزان نیتروژن و فسفر خاک، همچنین بالا بودن درصد رس در جهت شمالی نسب به دیگر جهت ها و پایین بودن اسیدیته خاک است. رس ب سبب افزایش رطوبت خاک شد. افزایش رطوبت باعث افزایش راندمان فتوسنتز شد که بر میزان اسانس تاثیر گذاشت. بیشتر بودن تعداد گونه های خانواده لگوم در بین گونه های همراه این گونه در جهت شمالی باعث تسبیت بیشتر نیتروژن در خاک در جهت شمالی شد